فصل نخست مطالعات باستان‌ شناختي در حوضۀ رودخانه زاينده‌رود

آغاز مطالعات باستان شناسي در حوزه آبريز زاينده رود توسط دانشكده حفاظت و مرمت دانشگاه هنر اصفهان

زاينده‌رود، تنها رودخانه دائمي در فلات مركزي ايران، از هزاران سال پيش تاكنون با تامين آب آشاميدني حوضۀ آبريز گستردۀ اطراف خود، از رشته كوه¬هاي زاگرس تا تالاب گاوخوني، امكان زندگي و استقرار بشر را فراهم كرده است. علي¬رغم وجود اين ظرفيت مطالعاتي گسترده تاكنون تنها مطالعات پراكنده¬اي در اين حوزه صورت گرفته است. مطمئناً با انجام مطالعات منسجم باستان‌شناسي، تاريخي و جغرافيايي در حوزۀ فرهنگي اين بزرگ‌ترين رودخانۀ فلات مركزي ايران، شواهدي ارزشمند و متعدد از دوره‌هاي فرهنگي مختلف آشكار مي¬شود كه دانش ما را نسبت به زيست بشر در مركز فلات ايران افزون خواهد كرد.

گروه باستان¬شناسي دانشگاه هنر اصفهان تصميم دارد تا با استفاده از ظرفيت علمي موجود در اين دانشگاه و به كمك ديگر دانشكده¬هاي اين دانشگاه مطالعات بلند مدتي را در اين حوزۀ فرهنگي انجام دهد. به همين منظور گروه باستان‌شناسي دانشكدۀ حفاظت و مرمت دانشگاه هنر اصفهان مرحله نخست مطالعات خود را در تابستان امسال در بخش پايين دست زاينده¬رود، در منطقه كوير كفرود از زير حوضه مهيار جنوبي، آغاز كرد.

فصل نخست اين مطالعات شامل بررسي منطقه در تيرماه با انجام مطالعات سنجش از دور و پيمايش گام به گام با حضور استادان و دانشجويان گروه باستان¬شناسي بود كه موفق به شناسايي 50 محوطه از دوره‌هاي مختلف پيش از تاريخ تا اسلامي و آثار شاخصي از قبيل مهر، مهره¬هاي سنگي، آثار مفرغي، سكه و تنوع گسترده‌اي از سفال گرديد. در شهريور ماه نيز كاوش باستان‌شناسي در دو محوطه مهم از ميان محوطه¬هاي شناسايي شده، توسط استادان و دانشجويان گروه باستان¬شناسي و باستان¬سنجي، صورت گرفت كه موجب شناسايي بقاياي معماري و آثار ارزشمندي از اين دو محوطۀ استقراري شد.

در حال حاضر گروههاي باستان¬شناسي، باستان¬سنجي، مرمت اشياء و مرمت بنا در حال پژوهش بر روي آثار و اشياء حاصل از اين فعاليت ميداني هستند و اميد مي¬رود كه در آيندۀ نزديك تعدادي پايان¬نامه دانشجويي و طرح پژوهشي حاصل از اين فعاليت ميداني- پژوهشي به تصويب دانشگاه برسد. همچنين تلاش خواهد شد تا با كمك گرفتن از پتانسيل علمي دانشگاه و همكاري گروه موزه-داري، دادههاي حاصل از اين مطالعات و اشياء بعد از مرمت در قالب موزه¬اي دانشگاهي به نمايش درآيند.

با تداوم اين مطالعات در سال¬هاي آينده، دانشگاه هنر اصفهان براي نخستين بار آغازگر و ادامه دهندۀ مطالعاتي چندجانبه در حوضۀ آبريز زاينده¬رود خواهد بود كه همزمان گروه¬هاي مطالعاتي مختلفي در كنار گروه باستان¬شناسي به تداوم و پيشرفت اين مطالعات كمك خواهند كرد. اين مطالعات موجب شكوفايي بيشتر علمي، افزايش مهارت¬هاي عملي و همچنين افزايش روحيۀ پژوهشگري و اميد در بين دانشجويان و شناخت بيشتر از سرزمين و قابليت‌هاي آن خواهد شد.